Hướng dẫn nhận trợ cấp thất nghiệp tại Nhật Bản
Trợ cấpTrợ cấp thất nghiệp của Nhật Bản hướng đến người bị thất nghiệp do phía công ty và do cả người lao động. Chính sách này không chỉ áp dụng đối với lao động người Nhật mà còn áp dụng đối với cả lao động người nước ngoài, trong đó có lao động người Việt. Trong bài viết này, chuyển tiền Smiles sẽ giới thiệu đến bạn cách đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp tại Nhật Bản.
Mục lục
1. Trợ cấp thất nghiệp là gì?
Trợ cấp thất nghiệp (tiếng Nhật là 失業給付金, đọc là しつぎょうきゅうふきん) là khoản tiền mà chính phủ Nhật Bản dành cho người lao động đã mất việc làm và đang trong trạng thái thất nghiệp. Đây là một phần tiền trợ cấp cơ bản (基本手当, đọc là きほんてあて)trong chế độ bảo hiểm thất nghiệp (雇用保険, đọc là こようほけん). Trong đó, có 2 đối tượng:
Tại bài viết này, chuyển tiền Smiles sẽ hướng dẫn cho đối tượng (1) cách xác nhận tư cách trợ cấp và đăng ký nhận trợ cấp. Đối với trường hợp (2) người lao động không thể đi làm, chuyển tiền Smiles mời bạn tham khảo hướng dẫn xin gia hạn nhận trợ cấp thất nghiệp tại đây:
Hướng dẫn xin gia hạn nhận trợ cấp thất nghiệp
2. Tư cách để nhận trợ cấp thất nghiệp
Lưu ý:
+ Nếu số ngày làm việc từ 11 ngày trở lên, hoặc thời gian làm việc cơ sở để trả lương là 80 giờ trở lên thì thời gian đó được làm tròn là 1 tháng.
+ Người lao động có hợp đồng làm việc ngắn hạn (từ 20~30 tiếng/tuần) thì phải có ít nhất 12 tháng tròn làm việc từ 11 ngày trở lên.
Bài viết liên quan:
Nhận trợ cấp 600.000 yên cho người mới kết hôn ở Nhật
Nhận trợ cấp tạm nghỉ làm do dịch COVID-19
3. Các giấy tờ cần thiết chuẩn bị
Giấy tờ cần thiết để làm thủ tục bao gồm các giấy tờ sau:
– Phiếu thông tin thôi việc của người đăng ký bảo hiểm việc làm (do công ty phát vào thời điểm nghỉ việc)
– Thẻ lưu trú
– Giấy chứng nhận người có tham gia bảo hiểm thất nghiệp (được công ty đưa cho trước khi nghỉ việc)
– 02 ảnh chân dung (3×2,5cm): Ảnh mới, chụp nửa trên, chính diện, dọc 3.0cm x ngang 2.5cm.
– Con dấu cá nhân (nếu có)
– Sổ tài khoản hoặc thẻ ngân hàng do người đăng ký bảo hiểm đứng tên.
– Thẻ mã số cá nhân My number
Lưu ý: Nếu không có thẻ My number thì mang theo những giấy tờ sau để bổ sung:
+ Giấy xác nhận cư trú Juminhyo có mã số cá nhân.
+ Giấy tờ tùy thân như Giấy phép lái xe, giấy chứng nhận quá trình lái xe, chứng minh thư, bằng cấp (có dán ảnh) … được cơ quan có thẩm quyền cấp hoặc Thẻ bảo hiểm y tế quốc dân, giấy chứng nhận trợ cấp nuôi con nhỏ.
4. Chi tiết về trợ cấp thất nghiệp
4.1 Xác định nguyên nhân nghỉ việc
Trước tiên, người lao động cần xác định lý do nghỉ việc từ phía công ty hay người lao động.
Nghỉ việc do phía công ty 会社都合退職:
Nghỉ việc do phía công ty là những trường hợp người lao động bị buộc nghỉ việc do người thuê lao động chứ không phải từ mong muốn của bản thân người lao động. Các nguyên nhân nghỉ việc thường gặp:
+ Công ty bị phá sản
+ Nhân viên bị cho thôi việc do tái cấu trúc nhân sự trong doanh nghiệp
+ Người lao động đến tuổi về hưu
+ Nghỉ việc do tình hình kinh doanh của công ty (Vd như thay đổi định hướng kinh doanh,…)
Nghỉ việc do phía người lao động 自己都合退職:
Nghỉ việc do phía người lao động là những trường hợp nghỉ việc do mong muốn của người lao động. Các nguyên nhân nghỉ việc thường gặp:
+ Chuyển sang công việc mới
+ Kết hôn
+ Ốm đau bệnh tật dài hạn
+ Vi phạm quy định công ty bị cho nghỉ việc. Tuy nhiên, việc xác định lý do bị cho nghỉ việc là hợp lý hay không thì rất khó. Vì vậy có nhiều nhân viên cảm thấy không thuyết phục với quyết định sa thải nên họ xin làm thủ tục nhận trợ cấp với lý do nghỉ việc từ phía công ty 会社都合退職.
Xin lưu ý, việc xác định lý do nghỉ việc từ phía nào rất quan trọng, vì nó ảnh hưởng đến thời gian chờ đến khi nhận trợ cấp, số tiền trợ cấp được nhận và thời gian nhận trợ cấp của người lao động.
4.2 Số ngày người lao động được nhận trợ cấp thất nghiệp
Thời gian được nhận trợ cấp sẽ được căn cứ vào nguyên nhân, độ tuổi và thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp
Trường hợp nghỉ việc do phía công ty (会社都合退職)
Trường hợp nghỉ việc do phía người lao động (自己都合退職)
Có 2 nhóm đối tượng:
+ Đối tượng là người bình thường thì số ngày nhận trợ cấp được quy định chung dựa theo số năm tham gia bảo hiểm thất nghiệp.
+ Đối tượng là người bị thương tật, gặp khó khăn trong xin việc 就職困難者, số ngày nhận trợ cấp được chia các mốc dựa theo độ tuổi và số năm tham gia bảo hiểm, cụ thể như sau:
Về nguyên tắc, thời gian có thể nhận trợ cấp thất nghiệp chỉ khoảng 1 năm tính từ ngày nghỉ việc. Tuy nhiên có thể gia hạn thêm thời gian nhận trợ cấp nếu thuộc 1 trong các đối tượng sau:
+ Phụ nữ đang trong thời gian mang thai, sinh nở hoặc nuôi con nhỏ (dưới 3 tuổi)
+ Người lao động nhận trợ cấp thất nghiệp đang gặp vấn đề về sức khỏe (bị thương, ốm đau, bệnh tật)
+ Người lao động nhận trợ cấp thất nghiệp đang phải chăm sóc người thân trong gia đình
+ Ra nước ngoài (theo hình thức tình nguyện hoặc theo vợ/chồng ra nước ngoài làm việc)
Để gia hạn thời gian thì cần làm thủ tục, bạn nên đến Hellowork để trao đổi cụ thể hơn hoặc tham khảo tại đây nha.
4.3 Công thức tính số tiền trợ cấp được nhận
Công thức tính tổng tiền trợ cấp thất nghiệp được tính bằng Tiền trợ cấp cơ bản theo ngày (基本手当日額) nhân với số ngày được nhận (Căn cứ theo nội dung tại phần 4.2)
Số tiền trợ cấp 1 ngày = (Tổng tiền lương của 6 tháng trước khi nghỉ việc) ÷ 180 x hệ số 50~80%
Hệ số sẽ được xác định tùy theo thu nhập của mỗi người. Như vậy những người có lương cơ bản thấp thì tỷ lệ trợ cấp cao hơn. Đối với người thuộc độ tuổi từ 60 – 64 sẽ có hệ số dao động từ 45~80%.
Lưu ý: Số tiền trợ cấp 1 ngày không vượt quá 1 mức nhất định được quy định như sau:
5. Quy trình đăng ký nhận trợ cấp thất nghiệp
Để được nhận trợ cấp, người lao động cần thực hiện đăng ký thủ tục để sớm được nhận khoản tiền này.
Quy trình đăng ký như sau:
B1: Đến đăng ký tìm việc làm tại Hello work
Tại đây bạn sẽ điền các thông tin lên phiếu đăng ký tìm việc làm mới và nộp các giấy tờ cần thiết. Sau đó, cán bộ phụ trách sẽ kiểm tra xem trường hợp của bạn có đáp ứng đủ điều kiện để nhận loại trợ cấp này hay không.
B2: Tham gia buổi hướng dẫn nhận trợ cấp thất nghiệp
Nếu bạn được nhận quyết định đủ điều kiện thực hiện thủ tục đăng ký trợ cấp thất nghiệp, bạn sẽ được hướng dẫn tham gia buổi giải thích về bảo hiểm việc làm. Cuối buổi hướng dẫn, bạn sẽ được nhận giấy chứng nhận đủ điều kiện hưởng bảo hiểm thất nghiệp và giấy chứng nhận thất nghiệp. Nếu bạn không tham gia, bạn sẽ không được trợ cấp, vì vậy nhất định phải tham gia nhé.
B3: Nhận giấy chứng nhận thất nghiệp
Về nguyên tắc cứ sau 4 tuần (28 ngày) kể từ ngày tham gia buổi hướng dẫn nhận trợ cấp thất nghiệp, bạn phải đến Hello Work vào ngày quy định để được xác nhận là vẫn đang thất nghiệp. Trong thời gian này, bạn phải tích cực tham gia hoạt động tìm việc tối thiểu 2 lần mỗi tháng, cụ thể như nghe tư vấn nghề nghiệp, nhận giới thiệu việc làm,… tại quầy tư vấn của Hello Work.
B4: Nhận trợ cấp thất nghiệp
Trong vòng 5 ngày kể từ ngày được xác nhận đang thất nghiệp, tiền trợ cấp sẽ được chuyển khoản vào số tài khoản đã được đăng ký trước đó. Bạn sẽ phải thực hiện quy trình đến Hello Work “xác nhận đang thất nghiệp” và “nhận trợ cấp thất nghiệp” lặp đi lặp lại khoảng 1 tháng/lần) và kết hợp với tìm việc mới cho đến khi đi làm trở lại hoặc kết thúc thời gian nhận trợ cấp thất nghiệp.
Lưu ý: Số ngày được hưởng trợ cấp theo quy định sẽ được chi trả trong thời gian 1 năm. Tuy nhiên qua thời hạn trợ cấp nhưng dù số ngày hưởng trợ cấp còn cũng không được chi trả. (Vì thế phải nhanh chóng làm thủ tục).
Trong thời gian 1 năm trợ cấp, nếu bạn có hành vi gian dối như gian lận khai báo về tình trạng mất việc làm, không tham gia hoạt động tìm việc, không khai báo đang làm việc mặc dù đang làm việc bán thời gian, bạn sẽ không chỉ mất quyền lợi nhận tiền bảo hiểm thất nghiệp mà còn phải hoàn trả số tiền trợ cấp đã nhận cùng với khoản tiền nộp phạt gấp 2 lần số tiền đã nhận do hành vi gian dối.
Nếu người lao động tìm được việc làm mới trong thời giạn nhận trợ cấp thì sao?
Giả sử người lao động tìm được việc làm mới trong thời gian đang được hưởng trợ cấp thất nghiệp thì sao? Người lao động vẫn có thể được nhận 1 khoản trợ cấp khác được gọi là trợ cấp tái xin việc 再就職手当, tương đương với 30% tổng số tiền trợ cấp còn lại.
Điều kiện để nhận trợ cấp tái xin việc có hơi phức tạp một chút, chẳng hạn như số ngày còn lại phải từ 1/3 tổng số ngày nhận trợ cấp và đủ từ 45 ngày trở lên cùng 1 số điều kiện khác. Nhưng khoản tiền nhận được cũng không nhỏ đâu nên nếu đáp ứng được các điều kiện, bạn cứ hãy liên hệ với Hellowork để tránh bị thiệt thòi nhé.
Trên đây là hướng dẫn nhận trợ cấp thất nghiệp dành cho người lao động. Tất nhiên không có khoản tiền nào được nhận mà thủ tục đơn giản cả, tất cả đều có quy trình nghiêm ngặt nên bạn cứ hãy tuân theo và thực hiện nha. Với thời điểm hiện tại, ảnh hưởng từ Covid-19 đã khiến cho cuộc sống mỗi người chúng ta trở nên khó khăn hơn rất nhiều, việc tìm kiếm công việc cũng không còn dễ dàng như trước, chúng ta có muốn trở về nước cũng khó khăn. Vậy nên, dù chỉ là cơ hội nhỏ các bạn cũng hãy tận dụng nhé. Chúc các bạn thành công!
Nguồn tham khảo:
Hướng dẫn nhận trợ cấp thất nghiệp dành cho người thôi việc của Bộ Y tế, Phúc lợi và Xã hội Nhật Bản.
Những vấn đề liên quan đến Trợ cấp thất nghiệp (Shitsugyo kyufu)
Bài viết liên quan:
Nhận trợ cấp 600.000 yên cho người mới kết hôn ở Nhật
Nhận trợ cấp tạm nghỉ làm do dịch COVID-19